MOLEKULARNA DIAGNOSTYKA ALERGII

RYS HISTORYCZNY

Zmienia się terminologia. To co dotychczas nazwaliśmy alergenem (np. pyłek brzozy, zwierzę np. pies czy kot, roztocza)  obecnie nazywamy źródłem pochodzenia alergenów.

Źródło pochodzenia alergenu / rodziny białek

Alergenem jest cząsteczka białka wyizolowana z określonego źródła, której alergenne właściwości zostały potwierdzone. Alergeny te mogą pochodzić z naturalnego źródła lub otrzymywane są w drodze repilkacji DNA

Podstawową zaletą diagnostyki molekularnej jest możliwość rozróżnienia uczulenia spowodowanego alergenem swoistym gatunkowo (uczulenie pierwotne) od uczulenia spowodowanego reakcją krzyżową.

• Alergen swoisty gatunkowo jest unikalny dla jednego źródła uczulenia.
• Alergen krzyżowo reagujący jest wspólny dla różnych źródeł uczulenia.

Informacje te pomagają lekarzowi określić, czy należy wziąć pod uwagę jedno źródło uczulenia czy  kilka z nich ściśle powiązanych ze sobą,  czy też kilka bardzo różnych źródeł alergenów.

Diagnostyka oparta na molekułach alergenu umożliwia lepsze zrozumienie wzorców uczulenia ułatwiając podejmowanie decyzji o zastosowaniu swoistej immunoterapii.

W diagnostyce alergii, przejście z wykorzystania ekstraktów alergenowych na cząsteczki alergenów wymaga wiedzy na temat charakterystyki poszczególnych alergenów. Tak więc molekularną diagnostykę alergii można porównać do przejścia z dotychczasowych starych telefonów na telefony komórkowe, które oferują wiele różnych dodatkowych aplikacji, które muszą być poznane przez użytkownika. Wyzwaniom związanym z interpretacją wyników mikromacierzy alergenowych mogą sprostać podejścia oparte na uczeniu maszynowym i inne algorytmy diagnostyczne, a także ciągła edukacja medyczna.¹

W ciągu ostatnich 30 lat postęp w biologii molekularnej, technologii rekombinacji białek, metodach analizy genomicznej i proteomicznej, biologii strukturalnej i badaniach przesiewowych o dużej wydajności, pozwolił na lepsze poznanie białek alergennych. Identyfikacja nowych alergenów i lepsza charakterystyka dyktują potrzebę rewizji niektórych alergenów i uaktualnienia wymagań dotyczących nomenklatury alergenów.²

W 1986 roku został powołany Podkomitet Nomenklatury Alergenów Światowej Organizacji Zdrowia/Międzynarodowej Unii Towarzystw Immunologicznych (WHO/IUIS) w celu ujednolicenia nazw nadawanych białkom, które wywołują IgE zależne reakcje u ludzi. Podkomitet ds. Nazewnictwa Alergenów WHO/IUIS jest odpowiedzialny za utrzymanie i rozwój unikalnego, jednoznacznego i systematycznego nazewnictwa białek alergenowych. Oficjalna strona WHO/IUIS – http://www.allergen.org.

1. _{Huang H-J, Campana R, Akinfenwa O,Curin M, Sarzsinszky E, Karsonova A,Riabova K, Karaulov A,Niespodziana K, Elisyutina O,Fedenko E, Litovkina A, Smolnikov E,Khaitov M, Vrtala S, Schlederer T andValenta R (2021) Microarray-BasedAllergy Diagnosis: Quo Vadis?Front. Immunol. 11:594978.doi: 10.3389/fimmu.2020.594978}
2. _{Chan SK, Pomés A, Hilger C, Davies,JM, Mueller G, Kuehn A, Lopata AL,Gadermaier G, van Hage M, Raulf Mand Goodman RE (2019) Keeping Allergen Names Clear and Defined. Front. Immunol. 10:2600. doi: 10.3389/fimmu.2019.02600}

MOLEKULARNA DIAGNOSTYKA ALERGII

ŻEBY ZROZUMIEĆ ALERGIĘ TRZEBA POZNAĆ ALERGEN

Diagnostyka alergii oparta na ekstraktach alergenów daje odpowiedź na pytanie czy pacjent jest uczulony na określone źródło pochodzenia alergenów np. pyłek brzozy, trawy.

Diagnostyka molekularna daje odpowiedź na pytanie, na które alergeny obecne w tych źródłach pochodzenia jest uczulony pacjent. W diagnostyce molekularnej alergeny dzielimy na:

.

Alergen jest cząsteczką białka o określonej strukturze. W oparciu o schemat budowy cząsteczki (sekwencja aminokwasów), alergeny zostały pogrupowane i przypisane do określonej rodziny białek.

ROŚLINNE ŹRÓDŁA POCHODZENIA ALERGENÓW-RODZINY ALERGIZUJĄCYCH BIAŁEK.

ALERGENY REPREZENTUJĄCE POSZCZEGÓLNE RODZINY BIAŁEK.

ŹRÓDŁO POCHODZENIA ALERGENÓW

Źródło alergenu – Orzech ziemny – alergeny swoiste gatunkowo i reagujące krzyżowo.

WŁAŚCIWOŚCI ALERGENÓW- ODPORNOŚĆ NA PRZETWARZANIE TERMICZNE I ENZYMATYCZNE.

Molekularna diagnostyka alergii, oparta na wyselekcjonowanych, istotnych klinicznie alergenach umożliwia ocenę ryzyka wystąpienia silnych reakcji alergicznych.

Alergeny pokarmowe, odporne na działanie temperatury i enzymów trawiennych zachowują swoje właściwości alergizujące po obróbce termicznej. Uczulenie na te alergeny stanowi wysokie ryzyko wystąpienia silnych reakcji alergicznych po ekspozycji na alergen.