Anafilaksja…

Reakcje na czynnik uczulający są bardzo zróżnicowane. Najbardziej niebezpieczną jest reakcja anafilaktyczna i wstrząs anafilaktyczny.

O tego typu reakcjach, sposobie postępowania pisze anestezjolog dr Maciej Walczak.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Co to jest anafilaksja.
  • Jakie są najczęstsze przyczyny powodujące nagłą reakcję alergiczną.
  • Co to jest obrzęk naczynioruchowy.
  • Jak wygląda pierwsza pomoc przy wstrząsie anafilaktycznym.
  • Jakie jest postępowanie po ustąpieniu objawów anafilaksji.
  • W jakich sytuacjach należy zaopatrzyć się w adrenalinę.
  • Jak można zapobiegać ciężkim reakcjom alergicznym.
Reklama

Kiedy pyli Brzoza…

brzoza-pyłek-alergeny

Pyłek brzozy jest najbardziej dominującym  pyłkiem drzew w Europie Północnej i Środkowej. Pyłek brzozy jest ważnym czynnikiem wywołującym alergie w Europie. Odnotowano wpływ zmian klimatycznych na datę rozpoczęcia okresu pylenia Brzozy, jak również tendencję do wzrostu stężenia pyłków co związane jest ze wzrostem temperatury powietrza.

Sezon pylenia drzew spokrewnionych z brzozą jest dość długi. Rozpoczyna się na przełomie stycznia i lutego, kiedy kwitnie Olcha i Leszczyna i trwa do maja kiedy kwitnie Dąb, co sprawia że osoby uczulone na pyłek brzozy są narażone na alergen pyłku przez kilka miesięcy.

ALERGENY PYŁKU BRZOZY:

Bet v 1 jest alergenem inicjującym uczulenie na grupę białek PR-10, które są obecne w pyłkach drzew spokrewnionych z brzozą jak i pokarmach pochodzenia roślinnego.

Pokarmy zawierające białka PR-10 – owoce głównie z rodziny Rosaceae ( jabłko, gruszka, wiśnia, brzoskwinia, morela, truskawka, maliny), owoc kiwi; warzywa z rodziny Apiaceae ( marchew, seler), pomidor; orzech włoski, orzech laskowy; rośliny strączkowe: soja, orzech ziemny, fasola mung.

Białka PR-10 są wrażliwe na obróbkę termiczną i działanie enzymów trawiennych. Większość pokarmów zawierających białka PR-10 wywołuje objawy, kiedy spożywane są na surowo. Przetworzone owoce czy warzywa na ogół mogą być spożywane bezpiecznie. Jakkolwiek białka PR-10 selera , soji, orzecha laskowego, arachidu są mniej wrażliwe na obróbkę termiczną niż owoce z rodziny Rosaceae.

Najczęściej występujące objawy uczulenia mają charakter lokalny i określane jako objawy ustno-gardłowe. Osoba uczulona może odczuwać swędzenie, mrowienie, pieczenie gardła i podniebienia, łagodny obrzęk błony śluzowej gardła, ust.

Objawy takie jak obrzęk powiek, warg, policzków, twarzy, obrzęk naczynioruchowy pokrzywka, uczucie ucisku w gardle,trudności w przełykaniu, chrypka są rzadko obserwowane.

Pokarmy zawierające białka PR-10 będące przyczyną typowych objawów alergicznych nie powinny być spożywane w postaci surowej. Unikanie każdego pokarmu, który zawiera białka PR-10 jest klinicznie nieuzasadnione. [1]

Warto zauważyć, że objawy ustno-gardłowe nie są unikalne lub specyficzne dla reakcji krzyżowych wywołanych przez Bet v 1, ponieważ inne alergeny pokarmowe mogą wywoływać podobne reakcje. [1]

Bet v 2 alergen należący do rodziny białek o nazwie profilin. Białka te występują we wszystkich pyłkach roślinnych i pokarmach pochodzenia roślinnego. Uczulenie na melona, arbuz, owoce cytrusowe, pomidory zostały wskazane jako „kliniczne markery” nadwrażliwości na profilinę w populacji pacjentów z OAS po spożyciu surowych owoców.

Bet v 4 alergen należący do rodziny białek polkalcyn. Białka te występują wyłącznie w pyłkach roślin.

Piśmiennictwo

  1. Molecular Allergology User’s Guide 2.0

ImmunoCAP, ISAC 112i [lista alergenów]

Ustalenie, na które białka jesteś uczulony może zmienić Twoje życie.

ImmunoCAP , ImmunoCAP ISAC 112i to dwa systemy oznaczania swoistych przeciwciał IgE w surowicy pacjenta których producentem jest firma ThermoFisher. Testy posiadają certyfikat IVDR.

Certyfikat IVDR (dyrektywa EU) ustanawia wyższe standardy jakości i bezpieczeństwa, w tym wyższe wymagania dotyczące „dowodów klinicznych” obejmujące ważność naukową, skuteczność analityczną i kliniczną. Rozporządzenie w sprawie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro (IVDR), tworzy nowe ramy regulacyjne dla produkcji wyrobów do diagnostyki in vitro które poprawiają bezpieczeństwo kliniczne dzięki bardziej solidnym, przejrzystym i zrównoważonym wymogom.

Przedstawiamy listę alergenów testu ISAC (multiplex, 112 alergenów w panelu) oraz ImmunoCAP singleplex (alergeny pojedyncze).

https://alergiabielsko.files.wordpress.com/2023/03/isac-i-cap-test-tabela-alergenow-2023.pdf

Kiedy wykonać test molekularny?

  • Kiedy jesteś uczulony na kilka źródeł pochodzenia alergenów.
  • Kiedy zachodzi podejrzenie występowania reakcji krzyżowych.
  • Kiedy bezpośrednia przyczyna uczulenia jest trudna do ustalenia.

Kwestie do rozstrzygnięcia.

  • Czy występujące objawy są spowodowane reakcją na alergen swoisty gatunkowo ?
  • Czy objawy są spowodowane reakcją krzyżową?
  • Czy istnieje ryzyko wystąpienia reakcji ogólnoustrojowej?
  • Czy bezwzględna dieta eliminacyjna jest konieczna?
  • Czy leki ratujące życie są konieczne?
  • Czy swoista immunoterapia (odczulanie) może być zastosowane?

Wynik testu alergologicznego czy można samodzielnie interpretować ?

  • Obecność swoistych przeciwciał IgE określana jest jako uczulenie i pozostaje ważnym czynnikiem ryzyka, ale nie jest to jednoznaczne ze stwierdzeniem choroby alergicznej.
  • Chorobę alergiczną rozpoznaje lekarz po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu, badaniu pacjenta, analizy objawów występujących po ekspozycji na alergen.

Wynik testu molekularnego.

  • Panel testu molekularnego przedstawia indywidualny profil uczulenia.
  • Wynik powinien być interpretowany przez lekarza specjalistę.
  • Komentarz dołączony do wyniku nie zastępuje porady lekarskiej.

System ImmunoCAP jest metodą ilościową, uznaną przez Europejską Akademię Alergologi i Immunologii za „złoty standard” i jest metodą referencyjną.Wyniki testu ISAC korelują z wynikami testu ImmunoCAP.

https://alergiabielsko.wordpress.com/2020/07/09/isac-test-technologia/

Kiedy pylą trawy….

Do napisania tego tekstu skłoniło mnie takie oto „znalezisko „ internetowe. Oto co na jednych ze stron podejmujących tematykę alergii  przeczytałam:  

Porada  : „Wiosna i lato to najtrudniejszy czas dla uczulonych na trawy oraz zboża, dlatego, żeby nie nasilać i tak nieprzyjemnych objawów (katar sienny, łzawienie oczu, duszności) wynikających z samego pylenia, trzeba wyeliminować z diety w tym czasie rośliny, które wchodzą w reakcję krzyżową z trawami i zbożami. „  

Następnie autor wyszczególnia pokarmy które należy wyeliminować. Okazało się że „zestaw” pokarmów do eliminacji powtarza się również na kilku kolejnych portalach. Autorzy wymieniają następujące pokarmy: ziemniaki, pomidory, kasztan jadalny, arbuz, kiwi, melon, pomarańcz , pieprz, jabłka , orzechy,  pszenicę , żyto, jęczmień.

Tak więc mamy całkiem sporo pokarmów do wyeliminowania. Czy jest to zasadne?

O CO CHODZI W  REAKCJACH KRZYŻOWYCH?

Pyłek traw, według terminologii molekularnej diagnostyki alergii, jest źródłem pochodzenia alergenów. Alergen jest cząsteczka białka o określonej budowie i właściwościach. Dokładna analiza  białek zawartych w pyłku doprowadziła do wyodrębnienia kilku istotnych alergenów odpowiedzialnych za występowanie  reakcji na pyłek traw. Głównymi alergenami pyłku traw jest alergen o nazwie Phl p 1 oraz Phl p 5. Te alergeny nie występują w innych gatunkach roślin. Jeżeli test alergologiczny wykaże obecność przeciwciał IgE dla tych alergenów, świadczy to rzeczywistym uczuleniu na pyłek traw i zbóż.  

Kolejne alergeny występujące w pyłku traw – Phl p 12– białko należące do grupy białek reagujących krzyżowo o nazwie profilina.  Białka profilin występują we wszystkich pyłkach roślinnych i pokarmach pochodzenia roślinnego.

Jeżeli wynik testu wykaże obecność swoistych przeciwciał IgE dla tych białek , osoba uczulona może odczuwać reakcje po spożyciu w postaci surowej  melona, arbuza, owoców cytrusowych, pomidora czy banana.

Kolejnym alergenem należącym do grupy białek reagujących krzyżowo jest Phl p 7. To grupa białek o nazwie polkalcyny. Występują we wszystkich pyłkach roślinnych. Nie są obecne w pokarmach.  Obecność sIgE dla tych białek wyjaśnia objawy występujące po ekspozycji na różne  pyłki roślinne.

UCZULENIE NA TRAWY A ZIARNA ZBÓŻ

Ziarna zbóż – pszenica, żyto, jęczmień, owies – alergeny zawarte w  ziarnach zbóż są zupełnie innymi białkami niż alergeny pyłku traw. Dlatego bez pogłębionej diagnostyki dieta eliminacyjna polegająca na wykluczeniu z diety ziaren zbóż nie ma uzasadnienia.

Test alergologiczne wykonane przy pomocy ekstraktów wskazują jedno źródło uczulenia.  Testy molekularne w oparte wyłącznie na alergizujących białkach obrazują szczegółowy profil uczulenia wskazując pierwotną przyczynę uczulenia oraz określenie alergenów krzyżowo reagujących  co pozwala na usystematyzowanie tego co dotychczas  było mylące.

Ze względu na różnorodność i zasięg występowania alergenów reagujących krzyżowo,  pacjentowi trudno jest  na podstawie samoobserwacji dociec przyczyny występujących objawów.

Ale  obserwacja objawów, stopień ich nasilenia, okoliczności w jakich występują są cenną wskazówką dla lekarza specjalisty który analizuje zgłaszane dolegliwości. Lekarz podejrzewając uczulenia na wiele różnych czynników może wskazać wykonanie szerokiego spektrum alergenów lub też zlecić wykonanie badania dla kilku z nich. Nie w każdym przypadku zasadne jest wykonywanie jak najszerszego testu alergologicznego.

Krzyżowo reagujące reszty węglowodanowe/CCD

Terminem CCD określa się struktury węglowodanowe, które w połączeniu się z białkami tworzą glikoproteiny.

reszty CCD

#CCD zostały rozpoznane 40 lat temu. Struktury te zostały zidentyfikowane w szerokiej gamie źródeł alergenów (pyłek roślin, pokarmy pochodzenia roślinnego, jady). Połączenie białka z oligosacharydem może odbyć się w różnoraki sposób, jednak w przypadku klasycznych reszt CCD, połączenie następuje poprzez N (azot grupy aminowej).

W najnowszym wydaniu Molecular Allergy User’s Guide 2.0, w rozdziale „Cross reactive carbohydrate determinants” prof Ronald Van Ree wskazuje:

„Fakt, że sIgE dla CCD mogą dać pozytywne wyniki w testach in vitro IgE z ekstraktem alergenu, ale pozostają negatywne w SPT in vivo z tym samym ekstraktem, świadczy o słabej aktywności biologicznej  sIgE dla determinant węglowodanowych”.

Czy zatem dodatni wynik testu dla ekstraktu alergenów spowodowany obecnością swoistych przeciwciał IgE dla reszt CCD jest wynikiem fałszywie dodatnim?

Celem dobrego testu serologicznego jest czułe wykrywanie specyficznych IgE. Wynik fałszywie pozytywny byłby kwestią tła z niespecyficznym wiązaniem IgE”. To oczywiście nie jest to samo, co rozumie się przez wynik fałszywie dodatni w przypadku sIgE dla CCD. Jest to prawdziwe specyficzne IgE . W tym przypadku, „fałszywie dodatni” oznacza nieistotny klinicznie.

W niektórych testach stosowany jest inhibitor CCD. Jak wskazują przeprowadzone badania bloker nie eliminuje CCD całkowicie. Ponadto jak wskazuje prof Van Ree:

Potencjalną wadą zastosowania blokera reszt CCD jest to, że czułość testu diagnostycznego testu jest zmniejszona przez konkurencyjny format wymagający rozcieńczenia surowicy.”

 

Test ISAC 112i

Aby zrozumieć alergię trzeba poznać alergen.

Źródła pochodzenia alergenów.

Panel testu ISAC obejmuje alergeny istotne klinicznie. Zastosowanie alergenów rekombinowanych które nie zawierają krzyżowo reagujących epitopów CCD , nie wymaga zastosowania blokera reszt CCD.

PYŁKI ROŚLIN

źródła pochodzenia alergenów

ROZTOCZA, PLEŚNIE, INSEKTY

źródła pochodzenia alergenów

ALERGENY ZWIERZĄT

źródła pochodzenia alergenów

ALERGENY POKARMOWE

źródła pochodzenia alergenów

POZOSTAŁE

ALFA Gal
lateks

ALERGENY KRZYŻOWO REAGUJĄCE

I. POCHODZENIA ROŚLINNEGO

II. POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO

alergeny zwierząt -krzyżowo reagujące

MUXF3 MARKER OBECNOŚCI PRZECIWCIAŁ ANTY CCD

MUXF3 CCD

WYKAZ ALERGENÓW TESTU IMMUNOCAP ISAC 112i

W diagnostyce alergii bardzo ważnym czynnikiem jest jakość materiału źródłowego z którego przygotowuje się alergen. Firma ThermoFisher współpracuje z dostawcami posiadającymi stosowne certyfikaty potwierdzające metodę pozyskiwania materiału źródłowego. Pyłki drzew, traw, chwastów są zbierane w warunkach kontrolowanych. Jakość i czystość materiału jest udokumentowana.

ekstrakt-alergenu-alergen-rekombinowanyAlergen rekombinowany vs. ekstrakt alergenów.

EAACI #WorldFoodDay 2021

Profesor Marek Jutel ; dr Isabel Skypala

Ponad 20 milionów ludzi w Europie cierpi na alergie pokarmowe, a 1/4 dzieci w wieku szkolnym w Europie żyje z chorobą alergiczną. W tym dniu #WorldFoodDay, EAACI podnosi świadomość znaczenia tworzenia solidnych planów zapobiegania, diagnostyki i opieki. Wypowiedź Prezydenta Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii – profesor Marek Jutel.

Dr Isabel Skypala-Consultant Allergy Dietitian- wykład :The Dietary Management of Food Allergy.

Alergen rekombinowany vs. ekstrakt alergenów.

Źródło pochodzenia alergenu/ ekstrakt /alergen rekombinowany.

Test alergologiczny wykonuje się w celu potwierdzenia reakcji organizmu na określony alergen. Do wykonania testu potrzebny jest odpowiedni preparat zawierający alergeny które należy zbadać. Powszechnie używanym preparatem był tzw. ekstrakt alergenów.

Ekstrakty są złożonymi mieszaninami alergenów, enzymów, innych białek i związków pochodzących z naturalnych źródeł alergenów.

Jest preparatem przygotowywanym naturalnego materiału źródłowego (np. pyłek roślin, roztocze, czy pokarmy). Na skład i właściwości biologiczne ekstraktu ma wpływ jakość i czystość materiału źródłowego oraz warunki przechowywania, przetwarzania i ekstrakcji.

Zalety preparatu:

  • Przygotowanie bez szczegółowych etapów oczyszczania.
  • Odzwierciedla zawartość alergenów w naturalnych źródłach pochodzenia.
  • Znany produkt.

Wady preparatu:

  • Mogą zawierać niealergizujące składniki o różnych właściwościach.
  • Ryzyko różnic w zawartości i proporcji alergenów.
  • Mogą występować różnice pomiędzy poszczególnymi  partiami produktu.
  • Nie dostarczają informacji o molekułach.

Ekstrakty pochodzące od różnych producentów różnią się składem klinicznie istotnych alergenów

Allergens in dog extracts: Implication for diagnosis and treatment
https://doi.org/10.1111/all.13785

Molekularna diagnostyka alergii – alergeny psa.

alergeny psa

Alergen rekombinowany (molekuła) wyizolowana cząsteczka alergizującego białka o zdefiniowanych właściwościach. Wytwarzany z zachowaniem spójności pod względem jakości.

alergen rekombinowany

Uczulenie na brzozę-przykład wyniku- ISAC 112i test.

MEDI-LITE Pracownia testów alergologicznych Anna Różyło – Przedstawiamy wynik testu ISAC wykonany u pacjenta w roku 2010 (wiek pacjenta 4 lata) i 2020 (wiek pacjenta 14 lat).

Wyniki testu ISAC wykonane w 2020 roku pokazują znaczy wzrost poziomu swoistych przeciwciał IgE dla głównego alergenu pyłku brzozy Bet v 1 oraz pozostałych alergenów należących do rodziny białek PR-10.

W ramach programu MeDALL (Mechanisms for the Development of Allergies), w grupie 764 dzieci , w 3 grupach wiekowych (4 lata, 8 lat, 16 lat), u których występowały objawy ze strony górnych dróg oddechowych po ekspozycji na pyłki brzozy, wykonano test ISAC, oparty na technologii microarray Wyniki badań zostały poddane analizie pod kątem reaktywności sIgE na alergeny należące do rodziny białek PR-10.

Analiza wyników testu ISAC wykazała hierachię uczulenia na poszczególne białka z rodziny PR-10: Bet v 1 > Mal d 1 > Cor a 1.04 > Ara h 8 > Pru p 1 > Aln g 1 > Api g 1 > Act d 8 > Gly m 4.

Ryzyko wystąpienia i utrzymywania się dolegliwości ze strony górnych dróg oddechowych do 16 roku życia wzrastało wraz ze wzrostem poziomu sIgE dla alergenu Bet v 1, jak również z ilością sIgE dla reaktywnych białek PR-10 we wczesnym dzieciństwie.

Tak więc analiza profilu uczulenia na białka PR-10 we wczesnym dzieciństwie może być użytecznym narzędziem w przewidywaniu przebiegu i nasilenia objawów w późniejszym wieku.

Uczulenia na pyłek traw- przykład wyniku ISAC test.

MEDI-LITE Pracownia testów alergologicznych Anna Różyło: Przedstawiamy wynik testu ISAC wykonany u pacjenta w roku 2010 (wiek pacjenta 4 lata) i 2020 (wiek pacjenta 14 lat).

W roku 2010 wynik badania serologicznego wykazał obecność przeciwciał dla tylko dla alergenu Phl p 5 w bardzo niskim poziomie 1,0 ISU-E.

Wynik testu wykonany w roku 2020 wykazał obecność przeciwciał dla 5 alergenów traw. Poziom sIgE dla alergenu Phl p 5 wzrósł do 100 ISU-E.

Wyniki badań uzyskane metodą microarray pokazują schemat rozwoju uczulenia na pyłki traw u dzieci. Początkowy, niski poziom przeciwciał dla jednego lub kilku składników alergenu pyłku traw może poprzedzać objawy alergii występujące w późniejszym okresie. Uczulenie rozprzestrzenia się  na pozostałe składniki alergenu pochodzące z tego samego źródła uczulenia.

Rozwój uczulenia na pyłek traw – rozprzestrzenianie molekularne.

Badania przeprowadzone w ramach programu MeDALL (Mechanisms for the Development of Allergies), w którym zbadano 763 osób, w 3 grupach wiekowych (4 lata, 8 lat, 16 lat) poddane analizie pod kątem reaktywności IgE na 8 alergenów, ujawniły że alergen Phl p 4 obok alergenu Phl p 1, jest wczesnym wskaźnikiem alergii na pyłki traw.

2020 American Academy of Allergy,  Asthma & Immunology ttps://doi.org/10.1016/j.jaci.2020.01.006

Pomiar reaktywności IgE na pojedyncze alergeny pyłków traw w dzieciństwie może pomóc klinicystom we wczesnym wykrywaniu uczulenia i prognozowaniu późniejszej alergii na pyłki traw.

Alergeny pyłku traw.

Trawy-systematyka botaniczna.